Từng
tỉnh đang theo số phận các tổng công ty
Vũ Thạch@S:
Cùng tác giả:
- Phản Quốc và Phản Động
- Bị cấm tập trung biểu tình thì làm
gì?
- Người Việt đã sẵn sàng để đọc toàn
bộ dữ kiện về Bác
Lời cảnh báo của chuyên gia quốc tế về hướng đi của nền kinh tế
Việt Nam đã có từ lâu, nhưng mãi đến đầu tháng 12/2015, người ta mới thấy thể
hiện cụ thể của những cảnh báo ấy qua các bản tin vay nợ và vỡ nợ dồn dập.
Khởi đi từ tin nợ công của nhà nước đã vượt ngưỡng an toàn 65%
GDP, cùng với khoản nợ tính riêng của toàn khối doanh nghiệp nhà nước vượt ngưỡng
40% GDP. Tức tổng nợ quốc gia đã qua mặt luôn GDP.
Nhưng tin làm dân chúng kinh
ngạc nhất - vì xưa nay chưa từng được nghe - là lãnh đạo tỉnh Bạc Liêu và thành
phố Cà Mau tuyên bố đã cạn hết ngân sách vận hành. Sau đó thành phố Hải Phòng
và tỉnh Đắk Lắk công bố hết tiền trả lương nhân viên hệ thống nhà thương; tỉnh
Gia Lai hết tiền trả lương giáo viên, ... Danh sách vỡ nợ, bao gồm cả các tỉnh
giàu lẫn nghèo, chắc chắn sẽ còn bùng nổ hơn nữa nếu không có lệnh của Ban
Tuyên giáo cấm báo đài đăng thêm loại tin này. Cùng lúc đó, vừa có tin chính phủ Singapore bắt giữ một tàu chở
dầu của Việt Nam để xiết nợ. Tài
sản tại nước ngoài của các doanh nghiệp nhà nước ngập nợ cũng đang bị toà án
của nhiều nước đe dọa cho đông lạnh chờ phân xử.
Các tin tức dồn dập đó làm nhiều giới lo âu nhưng chưa đến độ làm
người ta phẫn nộ ... cho đến khi dân chúng đọc các bản tin:
- Lãnh đạo Đắk Lắk vẫn cho nhiều đợt cán bộ hết nhiệm kỳ đi nghỉ
dưỡng ở Hàn Quốc.
- Lãnh đạo Sơn La tiếp tục cho xây khu tượng đài hàng chục nghìn
tỉ sau khi tạm hoãn để làm nguội phản đối.
- Lãnh đạo Khánh Hoà tiếp tục xây khu vực trụ sở hành chính cũng ở
cấp ngàn tỉ bất chấp lệnh cấm từ trung ương.
- Lãnh đạo Bình Phước cử đoàn cán bộ "sắp về hưu" đi học
kinh nghiệm làm xổ số ở Canada.
- Lãnh đạo Cà Mau cũng cử đoàn tương tự sang Dubai, một nước không
có và không cần xổ số.
- Lãnh đạo Quảng Nam cử đoàn cán bộ "sắp về hưu" và
"đã về hưu" sang học kinh nghiệm tại Nam Phi nhưng không cho biết về
lãnh vực gì.
- Đó là chưa kể những chuyện lạ lùng như các tỉnh không giáp bờ
biển nhưng đòi gởi đoàn cán bộ sang Hà Lan học cách chống ngập nước biển và sử
dụng năng lượng thủy triều...
Để đối phó với làn sóng tức bực trong công luận và có xác suất sẽ dâng
cao trong những ngày tới, lãnh đạo đảng và nhà nước lập tức áp dụng các bài bản
đã dùng trong giai đoạn các tổng công ty và tập đoàn kinh tế bắt đầu phá sản:
- Bước đầu tiên, nhà nước chận đứng ngay các tin "xấu".
Các thành ủy, tỉnh ủy và báo đài nay được lệnh không được tuyên bố hay loan tải
các tin vỡ nợ nữa. Có báo còn được lệnh đăng bài ngược hẳn lại các tin trước,
rằng Cà Mau vẫn khỏe, Bạc Liêu vẫn chạy đều tới độ "hầu hết các chỉ tiêu
thu ngân sách đều đạt và vượt chỉ tiêu giao", rồi đổ tội cho cậu kế toán
tính nhầm - không khác gì báo đài trong những tuần đầu khi có tin Vinashin,
Vinalines vỡ nợ.
- Bước kế tiếp, nhà nước lên tiếng trấn an sẽ không dùng ngân sách
trung ương vào việc cứu các địa phương vỡ nợ. Ông Võ Thành Hưng, vụ trưởng vụ
ngân sách bộ Tài Chính long trọng tuyên bố như vậy trên báo đài - không khác gì
thông báo của văn phòng chính phủ đối với các tập đoàn kinh tế vỡ nợ trước đây.
- Nhưng chỉ vài ngày sau, Bộ Tài Chính, qua trung gian Sở Tài
Chính tỉnh Cà Mau, bơm 10 tỉ đồng vào cấp cứu thành phố Cà Mau. Các tỉnh thành đang
hấp hối khác cũng được truyền máu như vậy vì lãnh đạo đảng không dám để cơn
sóng hoảng loạn nổi lên.
Khá rõ biện pháp vừa bịt tin tức lại vừa đổ tiền vào cấp cứu sẽ
được áp dụng đều khắp cho tới ngày diễn ra Đại hội đảng XII vào tháng 1/2016. Nhưng
lãnh đạo đảng cũng dư biết chính sách đối phó tạm bợ này chỉ có thể kéo dài vài
tháng. Sau đó nhà nước sẽ phải đi vào giai đoạn 2, đó là thú nhận thực tế và áp
dụng các biện pháp kế tiếp của cùng tiến trình:
- Để làm "biến mất" các khoản nợ nần trên giấy tờ, nhiều
địa phương vỡ nợ sẽ bị sát nhập vào các tỉnh thành còn gượng được - y như kế
sách sát nhập Jetstar vào Vietnam Airlines, hoặc đập nhỏ Vinalines rồi giấu bên
dưới một số công ty quốc doanh khác.
- Mọi nơi, đặc biệt các vùng đã vỡ nợ, sẽ cắt giảm hoặc ngưng hẳn việc
trả lương cho nhiều thành phần, dựa theo thứ tự "ít tạo tác động chính trị
nhất". Nếu suy từ kinh nghiệm các nước cựu XHCN thì đầu tiên sẽ là khối
cán bộ lớn tuổi đã nghỉ hưu; rồi đến những thành phần chỉ mang chức năng phụ
trợ như khối dư luận viên, trật tự, dân phòng, cán bộ Mặt trận tổ quốc; rồi đến
các công nhân viên thuộc các ngành giáo dục, y tế, hành chánh; và sau cùng là
cắt giảm nhân sự lẫn khí tài của các đơn vị quân đội.
Riêng công an các loại, cũng suy từ kinh nghiệm các nước cựu độc
tài, sẽ được giữ cho tới cùng và có thể còn gia tăng quân số. Lương chính thức
của công an tuy èo uột nhưng bù lại, trung ương sẽ cố tình thả lỏng hơn nữa cho
công an mọi loại, mọi cấp tự đi "kiếm ăn" thêm.
- Và cũng quan trọng không kém là việc truy tố nhiều "dê tế
thần" để trút lên họ mọi tội lỗi và sự phẫn nộ của những thành phần bị cắt
lương - như đã làm với hội đồng quản trị Vinashin, Vinalines ... Cùng lúc, một
vài quan chức cao cấp ở hàng bí thư tỉnh thành sẽ phải ra công khai "nhận
trách nhiệm chính trị" như Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã làm sau thất bại
của những "quả đấm thép", rồi ai lại về ngồi ghế nấy.
Các biện pháp vá víu cho giai đoạn 2 nêu trên có thể mua thêm thời
gian được một số tháng nhưng không thể cứu vãn tình hình. Lý do đơn giản là vì
đợt sóng phá sản đầu tiên của hệ thống tập đoàn kinh tế và tổng công ty đã
không những cuốn sạch ngân sách dự phòng mà còn để lại một núi nợ khổng lồ rồi.
Cùng lúc đó, mặt thu nhập từ việc bán tài nguyên, khoáng sản cũng suy giảm nặng
nề vì giá dầu thô, than đá và kim loại đều đang rơi xuống mức cực thấp trên thị
trường thế giới hiện nay.
Thực tế đó buộc giới lãnh đạo đảng phải tính tới những lối thoát
dài hạn. Nhưng liệu còn đường thoát hiểm nào không hay đã quá trễ?
- Vay thêm nợ chăng? Giới lãnh đạo Hà Nội sẵn sàng mượn nợ và
"để con cháu đời sau sẽ trả", nhưng điểm uy tín (credit ratings) của
nhà nước Việt Nam đã xuống quá thấp - không chỉ vì hiện trạng kinh tế mà còn vì
quá trình phung phí tiền nợ quá lộ liễu trong nhiều năm qua - nên khó có hệ
thống nhà băng tư nhân hay ngân hàng phát triển quốc tế nào muốn cho vay. Loại
trái phiếu quốc gia cũng khó có ai mua vì chắc chắn sẽ bị xếp vào loại lãi cao
nhưng dễ bị quịt (junk bonds). Và ngay cả nếu vay được thì các khoản nợ mới chỉ
đủ để trả tiền lãi đáo hạn của các món nợ cũ, như chính chủ tịch nước Trương
Tấn Sang thú nhận vào đầu tháng 12/2015.
- Tăng thêm thuế chăng? Biện pháp này đã bắt đầu từ hơn một năm
qua với hàng trăm, hàng ngàn loại thuế, phí, "đóng góp tình nguyện bắt buộc",
... đang được các cấp đẻ ra hàng ngày từ trung ương đến tỉnh thành, cơ quan,
trường học, bệnh viện, đến tận các tổ dân phố. Đây là loại đối sách lợi bất cập
hại vì phần lớn các thu góp tùy tiện này rơi vào túi riêng hoặc phung phí tại
địa phương chứ không giúp ngân sách trung ương. Ngược lại, hàng ngàn thứ thuế,
phí địa phương mới càng làm gia tăng số doanh nghiệp phải đóng cửa năm 2015 -
tăng hơn 20% so với 2014 - nên càng làm thất thu các loại thuế đóng về trung
ương. Nhưng quan trọng hơn cả là sự bất mãn đang dâng cao trong lòng người dân
trước hàng trăm thứ thuế, phí mới.
- Tung mọi thứ tài sản quốc gia ra bán
chăng?
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã lên tiếng công khai ngỏ ý bán luôn các công
ty quốc doanh cho ngoại quốc nếu có người mua. Đây là lằn ranh cuối cùng của
chế độ kinh tế XHCN, vốn luôn dựa vào khu vực quốc doanh làm bảo hiểm chính
trị. Nhưng có vẻ như lời rao của ông rơi vào khoảng không vì không có DNNN nào
mà không đang mang nợ nặng nề; và chẳng ai dám tin vào sổ sách hay khả năng của
các công ty này. Cùng lúc đó, các bộ và những công ty thuộc bộ cũng đã gạ bán
những công trình lớn, từ đường cao tốc đến các khu du lịch, khu dinh thự xây dở
dang và đang bỏ hoang. Các món hàng này cũng ế ẩm vì giới đầu tư quốc tế nay
không còn mơ hồ gì về môi trường đầu tư Việt Nam. Nhưng nguy hiểm nhất là các
quan chức cấp tỉnh cũng đang gạ bán đất đai, hoặc cho thuê dài hạn - từ 50 năm
trở lên - trên khắp đất nước mà kẻ thuê hoặc mua toàn là chủ nhân Trung Quốc
đứng phía sau. Một lần nữa, lợi bất cập hại: tiền vào túi địa phương nhưng sự
oán hận của dân nhắm vào lãnh đạo trung ương.
- Dụ người Việt hải ngoại gởi thêm tiền về chăng? Giới lãnh đạo
đảng đang làm đủ cách, kể cả cái mồi "bàn thảo việc cho phép người hải
ngoại về ứng cử", nhưng họ biết cũng chỉ để nhằm giảm bớt xác suất hải
ngoại giảm gởi tiền về chứ không dám hy vọng tăng thêm.
- Lối thoát còn lại sau cùng là in thêm tiền? Hiển nhiên, thế hệ lãnh
đạo hiện nay không còn những suy nghĩ ngây ngô về kinh tế như thời TBT Lê Duẫn
- với hệ thống kinh tế tập trung và bọc kín trong khối cộng sản. Hơn thế nữa,
họ cũng đủ biết việc in tiền chỉ tạm cứu vãn tình hình vài tháng nhưng sẽ khởi
động cơn xoáy lạm phát khi người dân tiên đoán nhà nước sẽ tiếp tục in tiền
thêm nữa.
Tóm lại, các con đường nêu trên đều là ngõ cụt. Giới chuyên gia
cao cấp đã đầu hàng. Họ không thể thuyết phục giới lãnh đạo chính trị chọn con
đường thoát hiểm thực sự như Myanmar.
Trong khi đó, toàn bộ giới quan chức thượng tầng đã
chuyển hẳn sang tâm thức "ăn nhanh rồi chạy", cạo vét được bao nhiêu
chuyển ngay ra nước ngoài, nơi có con cái họ đang chờ nhận.
Trong tình cảnh này, người dân Việt có thể làm gì?
- Trước hết, để bảo vệ vốn liếng của mình, mỗi người cần rút tiền
ra khỏi ngân hàng và chuyển qua các dạng trữ kim như USD hay vàng, hoặc mua các
loại hàng hóa không hư thối và dễ bán lại. Lý do rút tiền không chỉ để đề phòng
nhà nước bất ngờ không cho rút tiền ngân hàng nữa như từng xảy ra trong quá
khứ, mà còn vì viễn cảnh lạm phát nặng tức đồng tiền mất dần giá trị trong
những ngày tháng tới.
- Riêng đối với khối bà con tại hải ngoại, chưa bao giờ tổng số
tiền của người Việt gởi về lại quan trọng đối với sự tồn vong của chế độ như hiện
nay. Đây là lúc các ban chấp hành cộng đồng, các vị trí thức khởi động việc bàn
thảo làm sao biến khối kiều hối thành phương tiện tạo đổi thay hữu hiệu tại
Việt Nam. Dù mỗi gia đình chỉ giảm số tiền gởi về một chút mỗi khi có vụ vi
phạm nhân quyền trầm trọng tại Việt Nam thì cũng đã tạo được áp lực rất đáng
kể, cụ thể như vụ luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài vừa bị nhà cầm quyền bắt
giữ.
- Cũng trong chiều hướng đó, hiệp ước TPP đang là cái phao cấp cứu
rất giá trị cho giới lãnh đạo đảng. Người Việt trong nước và tại nước ngoài đều
có thể góp phần vận động chính phủ các nước thành viên TPP gia tăng áp lực lên
nhà cầm quyền CSVN mỗi khi họ cố tình vi phạm các điều kiện đã ký kết, cụ thể
như vụ côn an hành hung chị Đỗ Thị Minh Hạnh và anh Trương Minh Đức chỉ vì họ
đến giúp đỡ công nhân hiểu về quyền lợi của mình.
|
|
|||||||
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
Lời cảnh báo của chuyên gia quốc tế về hướng đi của nền kinh tế Việt Nam đã có từ lâu, nhưng mãi đến đầu tháng 12/2015, người ta mới thấy thể hiện cụ thể của những ...
|
|||||||
|
|
Aperçu par Yahoo
|
||||||
|
|
|||||||
__._,_.___
No comments:
Post a Comment